Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, το ίδιο σημείο στον πλανήτη μας έχει την ευκαιρία να δει μια ολική έκλειψη μόνο κάθε 375 χρόνια
Εκατομμύρια άνθρωποι σε 14 πολιτείες των Ηνωμένων Πολιτειών είχαν την τύχη να απολαύσουν με τα ίδια τους τα μάτια τη «μεγάλη αμερικανική έκλειψη» ηλίου, ένα φαινόμενο το οποίο έγινε ορατό στην περιοχή αυτή του πλανήτη μετά από 99 χρόνια.Η έκλειψη δεν ήταν ορατή από την Ελλάδα, ούτε από την υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά μόνο από συγκεκριμένες περιοχές των ΗΠΑ, όπου οι πυρετώδεις προετοιμασίες είχαν ξεκινήσει εδώ και πολλές εβδομάδες, ώστε να είναι τα πάντα έτοιμα για τη μεγάλη στιγμή.
Πλήθος κόσμου συγκεντρωμένο σε πάρκα του Όρεγκον
Το φαινόμενο άρχισε να γίνεται ορατό στην Πολιτεία Όρεγκον, στις δυτικές ΗΠΑ, ήδη από τις 09:05 (τοπική ώρα, 19:05 ώρα Ελλάδας). Η έκλειψη έφθασε στην κορύφωσή της 75 λεπτά αργότερα, ενώ στη μικρή πόλη Μάντρας της Πολιτείας αυτής έπεσε σκοτάδι για 2 λεπτά και 4 δευτερόλεπτα.
Αρκετά ΜΜΕ καλύπτουν live το ιστορικό γεγονός, το οποίο παρακολουθούν μέσω του YouTube ή από άλλες πλατφόρμες εκατομμύρια θεατές από όλον τον κόσμο.
Η πορεία της έκλειψης
Ένα εκατομμύριο επισκέπτες βρέθηκαν στο Όρεγκον, ενώ συνολικά τουλάχιστον 12 εκατομμύρια άνθρωποι στις ΗΠΑ που ζουν σε μια λωρίδα πλάτους 113 χιλιομέτρων, που διατρέχει 14 αμερικανικές Πολιτείες, είχαν τη δυνατότητα να δουν την ολική έκλειψη ηλίου.Όμως εκατομμύρια ακόμη είχαν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν μια μερική έκλειψη, σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Αστρονόμων. Η Νότια Καρολίνα στις ακτές του Ατλαντικού είναι η τελευταία Πολιτεία των ΗΠΑ όπου θα είναι ορατή η ολική έκλειψη του ηλίου στις 21:48 (ώρα Ελλάδας), κοντά στην πόλη Τσάρλεστον.
Η εξέλιξη του φαινομένου
Για ένα μικρό «παράθυρο» χρόνου, γύρω στα δυόμισι λεπτά, η Σελήνη μπλόκαρε ακριβώς τον ηλιακό δίσκο, αφήνοντας να φαίνεται μόνο το στέμμα του. Στο ελάχιστο αυτό χρονικό διάστημα, μπορούσε κανείς να κοιτάξει απευθείας το φαινόμενο χωρίς να υποστεί σοβαρή βλάβη στα μάτια του.
Παρότι ο Ήλιος έχει διάμετρο περίπου 400 φορές μεγαλύτερη της Σελήνης, η τελευταία βρίσκεται περίπου 400 φορές κοντύτερα στη Γη από αυτόν, με αποτέλεσμα οι δίσκοι του Ήλιου και της Σελήνης να έχουν σχεδόν το ίδιο φαινομενικό μέγεθος στα μάτια ενός παρατηρητή από τη Γη.
Σήμερα συμβαίνει μια ολική έκλειψη Ηλίου κατά μέσο όρο περίπου κάθε 18 μήνες σε κάποια περιοχή της Γης. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, το ίδιο σημείο στον πλανήτη μας έχει την ευκαιρία να δει μια ολική έκλειψη μόνο κάθε 375 χρόνια (κάτι σαν... τζακ ποτ).
Όμως -κάτι που δεν είναι ευρύτερα γνωστό- το φεγγάρι απομακρύνεται αργά από τον πλανήτη μας, με ρυθμό περίπου τεσσάρων εκατοστών κάθε έτος, σύμφωνα με τη NASA. Αυτό θα έχει ως συνέπεια ότι στο μακρινό μέλλον θα πάψουν να υπάρχουν ολικές εκλείψεις Ηλίου, επειδή η Σελήνη θα είναι πια πολύ μικρή στα μάτια ενός γήινου παρατηρητή για να σκεπάσει τελείως τον ηλιακό δίσκο.
Έτσι, σε περίπου 600 εκατομμύρια χρόνια, η Γη θα γνωρίσει την τελευταία ολική έκλειψη Ηλίου της ιστορίας της - αν υπάρχουν ακόμη πάνω της άνθρωποι για να το γιορτάσουν ή να το θρηνήσουν.
Δείτε εικόνες από την εξέλιξη του φαινομένου...
Δείτε το βίντεο
Το φαινόμενο τη έκλειψης
Εκλείψεις ηλίου συμβαίνουν όταν έχουμε νέα σελήνη. Τότε, ο δίσκος της σελήνης παρεμβάλλεται μεταξύ της γης και του ήλιου. Όταν αυτά τα τρία σώματα βρίσκονται ευθυγραμμισμένα, τότε έχουμε έκλειψη ηλίου, δηλαδή ένα τμήμα από το φως του ήλιου δεν μπορεί να περάσει από τον δίσκο της σελήνης και έτσι δημιουργείται μια σκιά η οποία πέφτει πάνω στη γη...
Σκιά, βέβαια, όπως λέει ο κ. Δαπέργολας, υπάρχει πάντα αλλά δεν συναντά πάντα τη γη. Όταν η σκιά αυτή συναντά τη γη, δηλαδή κατά τη νέα σελήνη, τότε έχουμε έκλειψη ηλίου.
Ολική, μερική και δακτυλιοειδής έκλειψη ηλίου
Το αν η έκλειψη θα είναι ολική ή μερική εξαρτάται από το κατά πόσο τα τρία σώματα δηλαδή ο ήλιος, η σελήνη και η γη θα είναι ευθυγραμμισμένα. Αν είναι σχεδόν ευθυγραμμισμένα έχουμε μερική έκλειψη ηλίου, δηλαδή μόνο ένα τμήμα του ήλιου καλύπτεται από τον δίσκο της σελήνης.
Όπως εξηγεί ο καθηγητής Αναστάσιος Δαπέργολας, η σελήνη περιστρέφεται γύρω από τη γη, είναι ο δορυφόρος της, άλλοτε είναι πιο κοντά, άλλοτε είναι πιο μακριά, όταν είναι πιο κοντά στη γη, ο δίσκος της σελήνης φαίνεται μεγαλύτερος, για παράδειγμα, στην πανσέληνο.
Όταν η σελήνη είναι πιο μακριά από τη γη, ο δίσκος της σελήνης φαίνεται μικρότερος. Όταν η σελήνη είναι μακριά, δεν μπορεί να γίνει ολική έκλειψη ηλίου γιατί ο δίσκος της σελήνης είναι μικρότερος από τον δίσκο του ήλιου και έτσι δημιουργείται ένα δαχτυλίδι γύρω από τη σελήνη και έχουμε την δακτυλιοειδή έκλειψη ηλίου.
Ελλάδα
Η τελευταία ολική έκλειψη ηλίου που ήταν ορατή στην Ελλάδα έγινε στις 29 Μαρτίου του 2006 και ήταν ορατή από το Καστελόριζο.
Βέβαια η επόμενη ολική έκλειψη ηλίου αργεί στη χώρα μας.... Και θα γίνει στις 21 Απριλίου του 2088. Αυτός λοιπόν είναι και ο λόγος που η ολική έκλειψη ηλίου γίνεται είδηση.
Στην Ελλάδα στις 29 Απριλίου του 1976 είχαμε την τελευταία δακτυλιοειδή έκλειψη ηλίου, ορατή από την Σαντορίνη.
Η επόμενη μερική έκλειψη θα γίνει στις 21 Ιουνίου του 2020, τότε θα καλυφθεί το 10% του ήλιου. Όσο για την επόμενη δακτυλιοειδή έκλειψη στην Ελλάδα θα γίνει την 1η Ιουνίου του 2030.
Με μια έκλειψη γεννήθηκε το Εθνικό Αστεροσκοπείο
Η ημέρα της θεμελίωσης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, όπως λέει ο κ. Δαπέργολας, ήταν η 26η Ιουνίου του 1842. Δεν ήταν μια τυχαία ημέρα αλλά ημέρα έκλειψης ηλίου! Τότε όλοι οι επίσημοι καλεσμένοι παρακολούθησαν την έκλειψη στις 8 το πρωί, που ήταν το μέγιστο της έκλειψης, από τον λόφο των Νυμφών όπου βρίσκεται το αστεροσκοπείο.
*Ο Αναστάσιος Δαπέργολας είναι αστροφυσικός στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών
πηγή φωτογραφιών: ΑΠΕΜΠΕ/ΕΡΑ
Πηγη: protothema.gr
Cnn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου